Điểm qua tình hình thị trường ô tô Việt nửa đầu năm 2018

Năm 2018 đã đi được nửa chặng đường cùng với những biến chuyển của cả thị trường ô tô Việt Nam. Hai thế cực trái ngược trong doanh số của ô tô nhập khẩu và lắp ráp, Vinfast đẩy nhanh tiến độ sản xuất xe mang thương hiệu Việt, thu mua GM Việt Nam,... là những điểm đáng chú ý trong nửa đầu năm nay.

Chính sách mới cản trở “đường về” của ô tô nhập khẩu 

Ô tô nhập khẩu khó về Việt Nam trong nửa đầu năm 2018

Từ 1/1/2018, thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN về Việt Nam về 0% chính thức có hiệu lực, mở ra cơ hội sở hữu ô tô giá rẻ trên thị trường. Song, Nghị định 116 về điều kiện sản xuất, lắp ráp nhập khẩu và kinh doanh bảo dưỡng ô tô và Thông tư 03 đã tạo ra một rào cản vô hình khiến hoạt động nhập khẩu ô tô khó khăn hơn từ đầu năm đến nay. 

Phần lớn các doanh nghiệp nhập khẩu đều gặp khó khăn trong yêu cầu phải cung cấp giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài cấp. Tính đến nay, số doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ thủ tục nhập khẩu ô tô của Bộ GTVT là rất ít. Thái Lan, Indonesia, Mỹ đang là những nước có xe ô tô đủ điều kiện về Việt Nam theo Thông tư 03. Trong khi đó, các mẫu xe mới từ Nhật Bản, Hàn Quốc,.. hiện vẫn chưa được cấp VTA. 

Ngoài giấy VTA, lô xe về Việt Nam đều phải thực hiện kiểm tra tiêu chuẩn khí thải, an toàn kỹ thuật. Với việc mỗi lô xe phải có 1 mẫu thực hiện kiểm tra đã khiến các doanh nghiệp mất nhiều thời gian giao xe cho khách hàng. Hoạt động nhập khẩu ô tô gần như bị “đóng băng” trong nửa đầu năm 2018. 

Nhập khẩu ngưng trệ, doanh số ô tô lắp ráp tăng nhanh 

Doanh số ô tô lắp ráp tăng nhanh trong bối cảnh ô tô nhập khẩu ngưng trệ

Xe lắp ráp và xe nhập khẩu nguyên chiếc đã có sự đối lập rõ nét trên thị trường ô tô Việt Nam trong 6 tháng đầu nằm 2018. Trong khi các mẫu xe nhập khẩu vẫn chưa thể về Việt Nam, xe lắp ráp trong nước đã tận dụng lợi thế để tiếp cận người tiêu. Hàng loạt mẫu xe được bổ sung phiên bản mới với giá hấp dẫn. Không chỉ các mẫu xe phổ thông như Ford EcoSport, Kia Cerato,.. phân khúc xe hạng sang với những cái tên như Mercedes-Benz GLC đều xuất hiện phiên bản mới. 

Thống kê trong 5 tháng đầu năm 2018 của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số xe nhập khẩu đạt 16.300 xe, giảm 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, xe lắp ráp có doanh số đạt 87.400 xe, tăng 10%. 

Ô tô khan hàng, giá bán tăng nhanh

Giá bán ô tô tại các đại lý tăng nhanh 

Ô tô nhập khẩu tắc đường về, một số phân khúc thiếu nguồn hàng. Cộng thêm việc ô tô lắp ráp trong nước không đủ để đáp ứng sức mua của người tiêu dùng đã đẩy thị trường vào tình trạng khan hàng. Chính điều này đã làm xuất hiện tình trạng đội giá bán. Điển hình như mẫu Toyota Fotuner được đại lý đẩy giá tăng lên gần 100 triệu đồng kèm gói phụ kiện. Các phiên bản đã qua sử dụng của Fotuner thực chất còn có giá cao hơn phiên bản mới của hãng.Tương tự, người mua xe Honda CR-V cũng phải bỏ thêm vài chục đến cả trăm triệu đồng. Còn các mẫu bán tải, SUV 7 chỗ hạng trung,.. được nhập khẩu từ Thái Lan, Indonesia hầu như không còn xe để bán. 

Mặt khác, khi các lô xe nhập khẩu về từ Thái Lan, Indonesia,… về Việt Nam, cơ hội sở hữu xe ô tô giá rẻ của người Việt đến gần hơn. Song, những mẫu xe được hưởng thuế ưu đãi 0% từ ASEAN không được giảm như kỳ vọng, thậm chí có xe còn tăng hàng chục triệu đồng. Có thể kể đến như mẫu Honda CR-V đã tăng 15 triệu đồng, Toyota Fortune tăng gần 50 triệu đồng, Toyota Hilux tăng 18-22 triệu đồng sau các đợt điều chỉnh giá bán của hãng. Cả thị trường ô tô rơi vào tình trạng hỗn loạn. Tâm lý đan xen giữa mua xe và chờ đợi giá giảm của người dùng tác động không nhỏ đến sự tăng trưởng của thị trường nửa đầu năm 2018. VAMA cho biết, doanh số bán toàn thị trường tính đến hết tháng 5/2018 đạt 104.000 chiếc, đã giảm 6% so với giai đoạn năm ngoái. 

Thương vụ mua GM Việt Nam của Vinfast 

Vinfast quản lý hoạt động kinh doanh của GM Việt Nam 

Trước khi kết thúc nửa đầu năm 2018, thị trường ô tô Việt Nam đón nhận thông tin Vinfast trở thành doanh nghiệp quản lý hoạt động kinh doanh và nhà sản xuất của GM Việt Nam. Thương vụ này được đánh giá như cơ hội đối với Vinfast trong việc phát triển mạng lưới bán hàng tại Việt Nam. Đồng thời cũng thể hiện quyết tâm của Vinfast trong sứ mệnh tạo ra mẫu ô tô mang thương hiệu Việt. 

Trước đó, hình ảnh concept của mẫu sedan và hatchback do Vinfast sản xuất đã được hé lộ trên mạng xã hội. Dự kiến, 2 mẫu xe này sẽ được trưng bày tại Triển lãm Paris Motor Show 2018 vào tháng 10 tới.